celikci
New member
Son günlerde spor topluluğu yeni doping skandallarıyla çalkalanmaya başladı. Ünlü bisikletçi Lance Armstrong’un itirafından daha sonra yapılan araştırmalar, dopingli unsur kullanmasının biroldukça spor kısmında yaygın olduğunu gösteriyor. Ülkemizde profesyonel bir basketbol kadrosunun yabancı oyuncusunda dopingli unsur çıkması, 5 ulusal haltercimizde bir daha doping saptanması, ülke olarak bu bahse uzak olmadığımızın delili olsa gerek.
Kontroller hayli sıkı ve cezalarında ağır bulunmasına karşın atletlerin bu işe bulaşmasının en kıymetli sebebi muvaffakiyet. Bütün bunlara karşın, yıllardır devam eden polis-hırsız oyunu nedir, neden yasaktır bir irdeleyelim isterseniz.
Doping, sportif performansı yapay olarak arttırmak gayesi ile şuurlu yahut bilinçsiz olarak yasaklı hususların alınması, metodların uygulanmasıdır.
neden doping sporda yasaktır?
Doping spor ahlakına terstir. Zira haksız rekabet ortamı yaratır. Sportmenlerin eşit koşullarda müsabakasına mani olmaktadır. Ayrıyeten kısa ve uzun vadede sportmen sıhhatine ziyan verebilmektedir. Hatta birtakım unsurlar spor esnasında ani mevte varan sonuçlar oluşturabilmektedir. Bu yüzden spor etiğine de terstir. Ayrıyeten biroldukça memleketler arası federasyon tarafınca da yasaklanmıştır. Bu yüzden spor hukukuna da karşıttır. Tüm bu faktörler, dopingli husus kullanmasını ve metodların uygulanmasını yasak hale getirmektedir.
Hangi hususlar yasaktır?
Son devirlerde yayınlanan listelerde, uyarıcılar, narkotik analjezikler, anabolik casuslar, peptid hormonlar, büyüme faktörleri ve bağlantılı faktörler, beta-2 agonistler, hormonlar ve metabolik düzenleyiciler, diüretikler ve maskeleyici faktörler doping içeren hususlar olarak ana başlık altında toplanmıştır. Doping içeren metodlar başlığında ise kan ve kan eserleri kullanması, kimyasal ve fizikî manüplasyon, gen dopingi sayılmaktadır. Bunun haricinde birtakım unsurlar karşılaşma haricinde kullanması özgür iken kimi hususların kullanması yasaktır. Bunlara örnek ise, kimi soğuk algınlığı ilaçlarında bulunan pseudoefedrin verilebilir. Bu bahiste detaylı liste Dünya Anti-Doping Ajansının (WADA) internet sitesinde görülebilir.
Başarıyı hedeflerken sağlığımızdan olur muyuz? Ya da muvaffakiyet için sıhhatimizi riske atmaya paha mi? Tüm bu sorulara dopingli hususların sportmen sıhhatine olan tesirlerini irdeledikten daha sonra yanıtlamaya çalışalım. Yasaklanmış unsur içeren ilaçlar, alındığında insan bedeninde aşikâr bir süre kalmaktadır. İlacın yan tesiri bu müddete bağlı olarak değişmektedir. Örneğin uyarıcılar, kısa periyodikte olsa organizmayı etkilemektedir. Bilhassa kalp ve hudut sisteminde tesir gösterebilmekte, çok sonluluk, çarpıntı ve kalp ritim bozuklukları üzere önemli yan tesirler gözlenebilmektedir. Birtakım uyarıcılar, bağımlılık yapabilmekte ve atletin ileriki hayatında önemli sorun olarak karşımıza çıkabilmektedir. Testesteron ve gibisi hormon kullananlarda, karaciğer kanseri, testis tümörleri, kısırlık, kalp krizi üzere önemli yan tesirler görülmektedir.
Bilhassa genç atletlerde yasaklı unsur kullanması, özenti ve yüksek beklentiler niçiniyle görülmektedir. Bunu önlemek, antrenörler başta olmak üzere atletin ailesi, yöneticileri ve kadro sıhhat takımlarına düşmektedir. Son kelam olarak atletler, kullandıkları tüm unsurlardan sorumludur. Bilinçsiz ilaç kullanması spor hayatınızın ya da daha değerlisi hayatınızın sonu olabilir. Elden ele dolaşan ilaçları kullanırken bunu aklınızdan çıkarmayın.
Kontroller hayli sıkı ve cezalarında ağır bulunmasına karşın atletlerin bu işe bulaşmasının en kıymetli sebebi muvaffakiyet. Bütün bunlara karşın, yıllardır devam eden polis-hırsız oyunu nedir, neden yasaktır bir irdeleyelim isterseniz.
Doping, sportif performansı yapay olarak arttırmak gayesi ile şuurlu yahut bilinçsiz olarak yasaklı hususların alınması, metodların uygulanmasıdır.
neden doping sporda yasaktır?
Doping spor ahlakına terstir. Zira haksız rekabet ortamı yaratır. Sportmenlerin eşit koşullarda müsabakasına mani olmaktadır. Ayrıyeten kısa ve uzun vadede sportmen sıhhatine ziyan verebilmektedir. Hatta birtakım unsurlar spor esnasında ani mevte varan sonuçlar oluşturabilmektedir. Bu yüzden spor etiğine de terstir. Ayrıyeten biroldukça memleketler arası federasyon tarafınca da yasaklanmıştır. Bu yüzden spor hukukuna da karşıttır. Tüm bu faktörler, dopingli husus kullanmasını ve metodların uygulanmasını yasak hale getirmektedir.
Hangi hususlar yasaktır?
Son devirlerde yayınlanan listelerde, uyarıcılar, narkotik analjezikler, anabolik casuslar, peptid hormonlar, büyüme faktörleri ve bağlantılı faktörler, beta-2 agonistler, hormonlar ve metabolik düzenleyiciler, diüretikler ve maskeleyici faktörler doping içeren hususlar olarak ana başlık altında toplanmıştır. Doping içeren metodlar başlığında ise kan ve kan eserleri kullanması, kimyasal ve fizikî manüplasyon, gen dopingi sayılmaktadır. Bunun haricinde birtakım unsurlar karşılaşma haricinde kullanması özgür iken kimi hususların kullanması yasaktır. Bunlara örnek ise, kimi soğuk algınlığı ilaçlarında bulunan pseudoefedrin verilebilir. Bu bahiste detaylı liste Dünya Anti-Doping Ajansının (WADA) internet sitesinde görülebilir.
Başarıyı hedeflerken sağlığımızdan olur muyuz? Ya da muvaffakiyet için sıhhatimizi riske atmaya paha mi? Tüm bu sorulara dopingli hususların sportmen sıhhatine olan tesirlerini irdeledikten daha sonra yanıtlamaya çalışalım. Yasaklanmış unsur içeren ilaçlar, alındığında insan bedeninde aşikâr bir süre kalmaktadır. İlacın yan tesiri bu müddete bağlı olarak değişmektedir. Örneğin uyarıcılar, kısa periyodikte olsa organizmayı etkilemektedir. Bilhassa kalp ve hudut sisteminde tesir gösterebilmekte, çok sonluluk, çarpıntı ve kalp ritim bozuklukları üzere önemli yan tesirler gözlenebilmektedir. Birtakım uyarıcılar, bağımlılık yapabilmekte ve atletin ileriki hayatında önemli sorun olarak karşımıza çıkabilmektedir. Testesteron ve gibisi hormon kullananlarda, karaciğer kanseri, testis tümörleri, kısırlık, kalp krizi üzere önemli yan tesirler görülmektedir.
Bilhassa genç atletlerde yasaklı unsur kullanması, özenti ve yüksek beklentiler niçiniyle görülmektedir. Bunu önlemek, antrenörler başta olmak üzere atletin ailesi, yöneticileri ve kadro sıhhat takımlarına düşmektedir. Son kelam olarak atletler, kullandıkları tüm unsurlardan sorumludur. Bilinçsiz ilaç kullanması spor hayatınızın ya da daha değerlisi hayatınızın sonu olabilir. Elden ele dolaşan ilaçları kullanırken bunu aklınızdan çıkarmayın.